Παθήσεις

Αστιγματισμός ονομάζεται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία η επιφάνεια του κερατοειδούς δεν είναι ομοιόμορφη και οι ακτίνες του φωτός δεν εστιάζουν στο ίδιο επίπεδο με αποτέλεσμα την παραμόρφωση των αντικειμένων μακριά και κοντά.

Ο ασθενής με αστιγματισμό βλέπει τα αντικείμενα παραμορφωμένα ή θολά , ανεξάρτητα με την απόσταση που βρίσκονται.

Υπερμετρωπία είναι η κατάσταση εκείνη στην οποία το μάτι εστιάζει τις φωτεινές ακτίνες που προσπίπτουν σε αυτό πίσω από τον αμφιβληστροειδή με αποτέλεσμα να υπάρχει δυσκολία στην όραση.

Ο ασθενής με υπερμετρωπία , συνήθως, δε βλέπει καλά στις κοντινές αποστάσεις ενώ η όραση για μακριά είναι καλή, αν και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να επηρεάζεται και η μακρινή όραση.

Τι είναι η πρεσβυωπία;

Πρεσβυωπία είναι η κατάσταση κατά την οποία με την πάροδο της ηλικίας ελαττώνεται η ικανότητα του ματιού να εστιάζει κοντά.

Είναι μια αναμενόμενη κατάσταση και εμφανίζεται σε όλους σχεδόν μετά την ηλικία το 40 με 50 χρονών.

Με την ηλικία, οι αλλαγές που συμβαίνουν στον κρυσταλλοειδή φακό του ματιού μπορούν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη καταρράκτη ή σε απώλεια της καθαρότητας του φακού. Και αφού ο φακός δεν είναι πλέον τόσο εύκαμπτος ή τόσο καθαρός όσο πριν, το μάτι αδυνατεί να εστιάσει σωστά το φως.

Πού οφείλεται ο καταρράκτης;
Aν και ο καταρράκτης μπορεί να εμφανισθεί ως αποτέλεσμα άλλων οφθαλμικών ασθενειών, στην πλειονότητά τους οι περιπτώσεις καταρράκτη αναπτύσσονται με την ηλικία.

Υπάρχουν, βέβαια, και άλλες, λιγότερο γνωστές αιτίες καταρράκτη, μεταξύ των οποίων είναι η κληρονομικότητα, συγγενείς παθήσεις, χρόνιες νόσοι, όπως ο διαβήτης, υπερβολική χρήση στεροειδών και ορισμένοι τραυματισμοί στα μάτια.

Συμπτώματα του Καταρράκτη:

Nεφελώδη ή θολή όραση
Ευαισθησία στο φως και θάμβος
Ανάγκη για συχνές αλλαγές στην συνταγή για γυαλιά ή φακούς επαφής
Φτωχή νυχτερινή όραση
Τα χρώματα φαίνονται αλλαγμένα και θαμπά
Διπλωπία σε ένα μόνο μάτι

Αντιμετώπιση του Καταρράκτη:

Στις περιπτώσεις καταρράκτη, όταν βρίσκονται σε αρχικά στάδια, η όραση μπορεί να βελτιωθεί ελαφρά με την χρήση μορφών διόρθωσης της όρασης. Βέβαια, στα τελευταία στάδια, η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη. Ευτυχώς, η χειρουργική έχει αποδείξει ότι είναι άκρως επιτυχής στην αφαίρεση του καταρράκτη. Κατά την διάρκεια της επέμβαση, ο γιατρός σας θα αντικαταστήσει τον φυσικό φακό του ματιού σας με έναν ενδοφθάλμιο φακό (ΙΟL).

Υπάρχουν τρεις καθιερωμένες μορφές φακών που τοποθετούνται με χειρουργική επέμβαση σε περιπτώσεις καταρράκτη: ο τυπικός μονοεστιακός ενδοφθάλμιος φακός (IOL) και ο τυπικός πολυεστιακός ενδοφθάλμιος φακός (IOL) :
Ένας τυπικός μονοεστιακός ενδοφθάλμιος φακός είναι ένας σταθερά προσαρμοσμένος φακός (δεν μπορεί να μετακινηθεί), ο οποίος είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να παρέχει βελτιωμένη όραση σε μία απόσταση (συνήθως μακριά). Το ενδεχόμενο μειονέκτημα σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι μετά το χειρουργείο, είναι πιθανόν να υφίσταται η ανάγκη χρήσης φακών για την κοντινή και την ενδιάμεση όραση, ακόμη και αν ο ασθενής πριν το χειρουργείο δεν χρησιμοποιούσε φακούς.

Οι πολυεστιακοί ενδοφθάλμιοι φακοί χρησιμοποιούν πολλαπλές οπτικές ζώνες, οι οποίες είναι δομημένες εντός του φακού, έτσι ώστε να προσφέρουν όραση σε ποικίλες αποστάσεις. Είναι ακριβώς όπως οι δακτύλιοι ενός στόχου σκοποβολής, με κάποιους από τους δακτυλίους να προορίζονται για τη μακρινή όραση, ενώ άλλοι να χρησιμοποιούνται για την κοντινή όραση, όπως αν είχαμε ένα διπλεστιακό ή τριπλεστιακό ενδοφθάλμιο φακό μέσα στο μάτι. Ένας πολυεστιακός φακός προβάλλει πολλαπλές εικόνες, απαιτώντας από τον εγκέφαλο την προσαρμογή στις διαφορές. Κάποιοι ασθενείς εμφανίζουν δυσκολίες προσαρμογής για να βλέπουν με τον τρόπο αυτό. Επιπροσθέτως, η ενδιάμεση όραση (στο μήκος των βραχιόνων) μπορεί να είναι προβληματική, γιατί η τεχνολογία είναι σχεδιασμένη επικεντρώνοντας στην κοντινή και την μακρινή όραση, αποκλείοντας την ενδιάμεση όραση. Με τους πολυεστιακούς ενδοφθάλμιους φακούς οι ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίσουν ζητήματα θάμβους και άλω, ιδιαίτερα όταν οδηγούν την νύχτα.

Τι είναι ένας “δευτερεύων καταρράκτης”;

Σε μια μειοψηφία περιπτώσεων , μήνες ή χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, το οπίσθιο τμήμα της κάψας του φακού που μένει στο εσωτερικό του οφθαλμού κατά τη χειρουργική επέμβαση καθίσταται θολό, προκαλώντας μείωση και θόλωση της όρασης .

Αυτός ο “δευτερεύων καταρράκτης” μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα με μια λιγότερο επεμβατική διαδικασία παρακολούθησης που ονομάζεται καψουλοτομή λέιζερ YAG. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτή η διαδικασία των 2-3 λεπτών αποκαθιστά αποτελεσματικά την καθαρή όραση.

Ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση που προκαλείται από τον ανώμαλα σχηματισμένο κερατοειδή, ο οποίος εμποδίζει την ορθή εστίαση του φωτός στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Στην πάθηση του κερατόκωνου, ο, φυσιολογικά στρογγυλός κερατοειδής, λεπταίνει και καθίσταται κωνοειδής, με αποτέλεσμα θολή όραση και ευαισθησία στο έντονο φως.

Ποιά τα αίτια του Κερατόκωνου; Τα αίτια που προκαλούν τον κερατόκωνο δεν είναι γνωστά, παρ΄ό,τι οι ειδικοί έχουν κατά καιρούς επιχειρήσει να τον συνδέσουν μεταξύ άλλων με προϋπάρχουσες παθήσεις, κληρονομικότητα, αλλεργίες και με το τρίψιμο των ματιών. Είναι μια σταδιακά, βραδέως εξελισσόμενη νόσος, η οποία συνήθως εμφανίζεται στο τέλος της εφηβείας ή σε νέους 20άρηδες και ενδέχεται να επιδεινώνεται αργά επί σειρά ετών…

Συμπτώματα του Κερατόκωνου Στα πρώτα στάδια της νόσου, ο κερατόκωνος προκαλεί ελαφρά θολή όραση και αυξημένη ευαισθησία στο έντονο φως. Καθώς επιδεινώνεται (εντός 10 – 20 ετών) η όραση του πάσχοντος παραμορφώνεται σταδιακά..

Ο οφθαλμίατρος μπορεί να ανιχνεύσει τον κερατόκωνο μέσω εκτίμησης με σχισμοειδή λυχνία ή εξετάζοντας την επιφάνεια του κερατοειδούς με χρήση κερατοειδικής τομογραφίας. Η πιο εξελιγμένη και μοντέρνα τομογραφία είναι αuτη της γερμανικής εταιρείας Oculus, Pentacam AXL.Τα συμπτώματα του κερατόκονου:.

Παραμορφωμένη όραση σε όλες τις αποστάσεις
“Εικόνες “φαντάσματα” – εμφάνιση πολλών εικόνων όταν κοιτάζουμε ένα αντικείμενο
Ανεπαρκή νυχτερινή όραση
Φωτοευαισθησία
Κόπωση του ματιού
Σημαντική επιδείνωση της όρασης στο ένα μάτι
Διπλωπία στο ένα μάτι.

Θεραπεία του κερατόκωνου
Στα αρχικά στάδια του, ο κερατόκωνος είναι ουσιαστικά ήπιος αστιγματισμός. Ως εκ τούτου, μπορεί να αντιμετωπιστεί με παραπλήσιους τρόπους, όπως:
Φακούς επαφής ή γυαλιά οράσεως για την πλειοψηφία των περιπτώσεων κερατόκωνου.

Χειρουργική επέμβαση:
Εάν ο κερατόκωνος χειροτερεύει τότε θα γίνει σταθεροποίηση με την μέθοδο Cross linking.
Σε μικρό ποσοστό περιπτώσεων, όταν οι φακοί επαφής δεν βοηθούν διορθώνοντας την όραση, υπάρχει δυνατότητα χειρουργικής επέμβασης για την επιδιόρθωση του μη φυσιολογικού σχήματος του οφθαλμού, την μεταμόσχευση του κερατοειδή.

H Ηλικιακή Eκφύλιση Ωχράς Κηλίδας (ΗΕΩ) είναι μία από τις κύριες αιτίες απώλειας όρασης σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Υπάρχουν δύο μορφές Ηλικιακής Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας : η ξηρού τύπου και η υγρού τύπου.

Η ξηρού τύπου αποτελεί το 80-90% των περιστατικών Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας . Οι φωτοϋποδοχείς στο κέντρο του αμφιβληστροειδή καταστρέφονται. Αυτό οδηγεί σε μείωση της κεντρικής όρασης γεγονός που επηρεάζει σημαντικές καθημερινές δραστηριότητες, όπως το διάβασμα και η οδήγηση. Η Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας ξηρού τύπου μπορεί να μεταπέσει στην υγρού τύπου Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας.

Στην Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας υγρού τύπου, παθολογικά αγγεία αναπτύσσονται κάτω από τον αμφιβληστροειδή, στο χοριοειδή χιτώνα, στην περιοχή της ωχράς κηλίδας. Αυτά μπορεί να προκαλέσουν οίδημα, αιμορραγία και τελικά ουλή στην ωχρά κηλίδα. Αυτό συνεπάγεται σοβαρή απώλεια της κεντρικής όρασης, κεντρικό σκότωμα ή εμφάνιση μεταμορφοψίας (οι ευθείες γραμμές φαίνονται κυματιστές).Επειδή η ωχρά κηλίδα βρίσκεται στο κέντρο του αμφιβληστροειδή, στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας η περιφερειακή όραση μένει αναλλοίωτη.

Στην περίπτωση αιφνίδιας απώλειας της όρασης ένας πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος πρέπει να πραγματοποιείται. Αυτός περιλαμβάνει μέτρηση της οπτικής οξύτητας του ασθενούς, βυθοσκόπηση με χρήση μυδριατικών κολλυρίων και στη συνέχεια διενέργεια Οπτικής Τομογραφίας Συνοχής (OCT) καθώς και Ψηφιακής Φλουοραγγειογραφίας ή OCT-Αγγειογραφίας , η οποία είναι μία πιο σύγχρονη απεικονιστική μέθοδος από την Ψηφιακή Φλουοραγγειογραφία.

Σε περίπτωση επιβεβαίωσης της διάγνωσης της Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας υγρού τύπου αποφασίζεται η θεραπεία, η οποία συνίσταται είτε σε ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις (ενέσεις δηλαδή του φαρμάκου στην οφθαλμική κοιλότητα και συγκεκριμένα στο υαλοειδές )

Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία της Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας είναι καθοριστικής σημασίας.

Read PDF

Τι είναι;
Τι ακριβώς είναι το γλαύκωμα;

Το γλαύκωμα (glaucoma) είναι συχνή πάθηση του οφθαλμού που προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους. Χαρακτηρίζεται ως μια μη αναστρέψιμη οφθαλμική κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στην απόλυτη τύφλωση, στην περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Το γλαύκωμα οφείλεται συνήθως στην υψηλή πίεση των υγρών, στο εσωτερικό του οφθαλμού. Η πίεση αυτή που καλείται ενδοφθάλμια πίεση, αυξάνει τον κίνδυνο προοδευτικής καταστροφής του οπτικού νεύρου, με αποτέλεσμα την απώλεια της όρασης.

Το γλαύκωμα εξελίσσεται αργά για μία περίοδο ετών. Είναι μία ‘σιωπηλή’ νόσος, αφού οι περισσότεροι ασθενείς στα αρχικά στάδια, συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση αποτελεί την πρώτη ένδειξη για την ύπαρξη της νόσου, αν και υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις που έχουμε γλαύκωμα ακόμα και με φυσιολογική πίεση (γλαύκωμα χαμηλής πιέσεως – εδώ σημαντικό ρόλο παίζει ο αγγειακός παράγοντας).

Αίτια και Συμπτώματα

Πως προκαλείται το γλαύκωμα;

Το γλαύκωμα προκαλείται από την αδυναμία απαγωγής του υγρού που φυσιολογικά παράγεται στο εσωτερικό του οφθαλμού. Αυτό οδηγεί στην αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Με τον χρόνο, η πίεση που ασκείται στο οπτικό νεύρο, μπορεί να οδηγήσει σε προοδευτική και μη αναστρέψιμη βλάβη αυτού και μόνιμη απώλεια όρασης. Να σημειωθεί πως μια αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση δεν σημαίνει γλαύκωμα αν συνάμα δεν παρατηρείται βλάβη του οπτικού νεύρου. Στην περίπτωση αυτή καλείται οφθαλμική υπερτονία.

Υπάρχουν συμπτώματα;

Το γλαύκωμα, τουλάχιστον στα αρχικά του στάδια, δεν εμφανίζει συμπτώματα. Είναι και η βασική αιτία για την μεγάλη επικινδυνότητα αυτής της ύπουλης ασθένειας. Σε προχωρημένα όμως στάδια εκτός από τις βλάβες στην περιφερειακή όραση, ξεκινά η αλλοίωση και στην κεντρική. Προδιαθετικοί παράγοντες:

κληρονομικότητα (οικογενειακό ιστορικό)
προχωρημένη ηλικία (γήρανση)
διαβήτης
υπέρταση
μυωπία
μαύρη φυλή
μακροχρόνια χορήγηση κορτιζόνης, ιδίως τοπικά (κολλύρια)
τραυματισμός οφθαλμού
αγγειακές παθήσεις
οφθαλμικές φγεγμονές

Το γλαύκωμα στους περισσότερους ανθρώπους παραμένει αδιάγνωστο, επομένως είναι απαραίτητος ο πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος μετά την ηλικία των 40.

Απαραίτητες εξετάσεις για διάγνωση αλλά και παρακολούθηση του γλαυκώματος είναι:
Τομογραφία οπτικού νεύρου( OCT OCTA)
Οπτικά πεδία
Παχυμετρία κερατοειδούς
Βυθοσκόπηση
Εξέταση με HRT
Γωνιοσκόπηση
Μέτρηση οφθαλμικής πίεσης
Αντιμετώπιση

Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί το γλαύκωμα;

Πρωταρχικός στόχος είναι η ελάττωση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Συνήθως αντιμετωπίζεται αρχικά με τη χορήγηση οφθαλμικων σταγόνων. Θεραπείες με laser ή χειρουργική επέμβαση εφαρμόζονται στην περίπτωση που η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδεικνύεται αποτελεσματική.

Εκλεκτική Laser Τραμπεκουλοπλαστική (SLT – Selective Laser Trabeculoplasty): εφαρμόζουμε ειδικό μη θερμικό laser στο διηθητικό ηθμό, στη γωνία του προσθίου θαλάμου, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπλαση και τη διάνοιξη του ηθμού. Με το SLT δεν διαταράσσονται οι ιστοί (δυνατότητα επανάληψης σε περίπτωση υποτροπής
Περιφερικές ιριδοτομές: με χρήση ειδικού θερμικού laser ο οφθαλμίατρος ανοίγει μικρές οπές στην περιφέρεια της ίριδας, με σκοπό την άμεση επικοινωνία του προσθίου με τον οπίσθιο θάλαμο. Εφαρμόζεται σε γλαυκώματα στενής ή κλειστής γωνίας
Κυκλοφωτοπηξία: Με την μέθοδο αυτή εφαρμόζεται ειδικό laser, εξωτερικά ή εσωτερικά στον οφθαλμό, στη περιοχή του ακτινωτού σώματος πίσω από την ίριδα, με σκοπό την μείωση της παραγωγής του υδατοειδούς υγρού
Χειρουργική επέμβαση: η τραμπεκουλεκτομή είναι η περισσότερο διαδεδομένη μέθοδος. Με την μέθοδο αυτή κατασκευάζουμε χειρουργικά μια τεχνητή οδό αποχέτευσης του υδατοειδούς υγρού, από τον πρόσθιο θάλαμο προς την εξωτερική επιφάνεια του σκληρού χιτώνα. Η εμφύτευση τεχνητών βαλβιδικών μηχανισμών και η καναλοπλαστική αποδεικνύονται ωστόσο πολλά υποσχόμενες τεχνικές

Το χρόνιο απλό γλαύκωμα είναι απόλυτα ασυμπτωματικό. Εξαιτίας του κληρονομικού παράγοντα, ενθαρρύνετε τους ενήλικες συγγενείς σας να υποβάλλονται και αυτοί τακτικά σε οφθαλμολογική εξέταση.

Τι είναι η επιωχρική μεμβράνη;
Η ωχρά είναι μια περιοχή οβάλ σχήματος, η οποία αποτελείται από εκατομμύρια νευρικών κυττάρων και εντοπίζεται στο κέντρο του αμφιβληστροειδή. Ο αμφιβληστροειδής είναι ο φωτοευαίσθητος ιστός στο μέσα μέρος του ματιού, που στέλνει οπτικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο δια μέσου του οπτικού νεύρου. Η ωχρά κηλίδα είναι υπεύθυνη για την ευκρινή κεντρική όραση. Η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη μοιάζει ουσιαστικά σαν μια ουλή που έχει δημιουργηθεί πάνω στον αμφιβληστροειδή.

Τι προκαλεί αυτή την μεμβράνη;
Καθώς ενηλικιωνόμαστε ,το υαλοειδές – η ζελατινώδης δηλαδή ουσία μέσα στο μάτι που το κρατάει στρογγυλό – μεταβάλλεται συνεχώς και αρχίζει να συρρικνώνεται. Αυτή η συρρίκνωση έχει σαν αποτέλεσμα το υαλοειδές να ΄΄ξεκολλά΄΄ από τον αμφιβληστροειδή και στη θέση της να δημιουργείται μια ουλή. Στη συνέχεια η ουλή αυτή μπορεί να συρρικνωθεί και να ΄΄τσαλακώσει΄΄ τον αμφιβληστροειδή. Άλλα παθολογικά αίτια σχηματισμού επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης είναι το τραύμα (είτε λόγω χειρουργείου είτε λόγω ατυχήματος), η αποκόλληση αμφιβληστροειδή, η φλεγμονή ή προβλήματα με τα αγγεία του αμφιβληστροειδή οπως συμβαίνει για παράδειγμα στο σαχαρώδη διαβήτη ή στην υπέρταση .

Ποια είναι τα συμπτώματα της κατάστασης αυτής;
Αν η συρρίκνωση της μεμβράνης αφορά την ωχρά κηλίδα , το κέντρο δηλαδή της όρασης , οι ασθενείς αντιλαμβάνονται οτι η όρασή τους γίνεται θαμπή ,ελαφρά παραμορφωμένη και οι ευθείες γραμμές μπορεί να εμφανίζονται κυματιστές.

Διάγνωση της πάθησης
Η διάγνωση της πάθησης γίνεται κλινικά με την βυθοσκόπηση κατά την οποία ο οφθαλμίατρος με την χρήση κατάλληλων διαγνωστικών φακών θα την εντοπίσει ως μία αδιαφνή πάχυνση ή σαν ζελατίνη πάνω στην ωχρά κηλίδα.
Εν συνεχεία η τεκμηρίωση της διάγνωσης καθώς και η αποτύπωσή της γίνεται με την μέθοδο της οπτικής τομογραφίας συνοχής (OCT).

Πως αντιμετωπίζεται η κατάσταση αυτή;
Η μόνη θεραπεία που υπάρχει σήμερα είναι η χειρουργική εξαίρεση αυτής της μεμβράνης. Καθώς οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση εμπεριέχει κάποιο ρίσκο, η χειρουργική επέμβαση προτείνεται για τους ασθενείς που η όραση έχει παραβλαφθεί σημαντικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις η αντιμετώπιση γίνεται συντηρητικά με συχνή παρακολούθηση της εξέλιξης της μεμβράνης ,ούτως ώστε αν χρειαστεί παρέμβαση αυτή να γίνει έγκαιρα.

Μυωψίες και Φωτοψίες

Συνήθως, άτομα χωρίς πρoβλήματα στα μάτια έχουν λάμψεις φωτός ή μαύρα στίγματα που μοιάζουν με αράχνες ή μυγάκια και κινούνται καθώς κινούν το μάτι τους.

Αιτίες

Οι λάμψεις και τα μαύρα στίγματα συμβαίνουν εξαιτίας αλλαγών στο υαλοειδές σώμα, την καθαρή, ζελατινώδη ουσία που πληρεί το εσωτερικό του βολβού. Αυτή η ζελατινώδης ουσία, καθώς μεγαλώνετε, συρρικνώνεται και σιγά-σιγά αποκολλάται από την εσωτερική επιφάνεια του ματιού. Αυτή η συρρίκνωση και ο διαχωρισμός ή η αποκόλληση του υαλοειδούς από τον αμφιβληστροειδή είναι ένα σύνηθες φαινόμενο, ιδιαίτερα σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών . Είναι γνωστό ως οπίσθια αποκόλληση υαλοειδούς.

Θεραπεία

Οι λάμψεις και τα μαύρα στίγματα σπάνια οδηγούν σε σοβαρές επιπλοκές, οπότε γενικά δεν χρειάζεστε θεραπεία. Σε πολλές περιπτώσεις, οι λάμψεις εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου και τα στίγματα γίνονται λιγότερο αισθητά καθώς ο εγκέφαλός σας προσαρμόζεται στην αλλαγή της ζελατινώδους ουσίας. Εάν οι λάμψεις ή τα μαύρα στίγματα επιδεινωθούν, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή τον οπτικό σας. Εάν δείτε μια μαύρη σκιά ή κουρτίνα ή χάσετε ξαφνικά την όραση σας, θα πρέπει να επικοινωνήσετε γρηγορά με τον οφθαλμίατρο σας.
Τι μπορεί να συμβεί είναι οπή η ακόμα και αποκόλληση αμφιβληστροειδούς χιτώνα, που μπορεί να επιφέρει μέχρι και την τύφλωση